شيوه هاي سياست گذاري در آموزش و پرورش

عنوان: شيوه هاي سياست گذاري در آموزش و پرورش

رشته : برنامه ريز ي درسي                                     استاد: آقاي دكتر ابوالفضل بختياري

   دانشجو: زهرا خدادادي قره تپه               

مقدمه:

شيوه هاي سياست گذاري در آموزش و پرورش با بروز يك مشكل پا به عرصه ميگذارند. نظام هاي آموزشي به آهستگي تغيير مي كنند و نيازمند يك فرايند پيچيده ي برنامه ريزي و به كار گيري و اجراي برنامه ها هستند. در اين نوشته در نظر داريم به شيوه هاي سياست گذاري كه به انواع گوناگون دسته بندي و اجرا مي شوند بپردازيم.

شيوه نظام مند با سه عمليات مشخص شروع ميشود:توليد داده ها ، تدوين واولويت بندي گزينه ها و پالايش گزينه ها. داده ها را معمولا از دو نوع منبع استخراج ميكنند تحليل بخش و اطلاعا ت تخصصي موجود (شاخص هاي مقايسه اي ، جمع بندي نتايج تحقيقات و مجموعه ي دانش وآگاهي هاي متداول و غيره) در اين روش گزينه ها از طريق جريان نسبتا پيچيده ي قياسي استنباطي شكل ميگيرد.

هنگامي كه وجود يك مشكل و مسئله در قسمتي از نظام آموزشي تشخيص داده شد ،غالبايك راه حل به نظام تحميل شده و از ديگر موارد غافل ميگردد. اين پديده زماني اتفاق مي افتد كه مشكل به مجامع عمومي كشيده شده و مورد بحث عموم قرار ميگيرد .يعني ضروري است در قبال اضطراري بودن موضوع، واكنشي سريع انجام پذيرد(شيوه تدريجي).

گاهي حوادث سياسي مهم با برگزيدكان سياسي جديد و يا تغييرات يا تعديلاتي در نظام آموزشي، مسائل و مشكلاتي را براي نظام آموزشي به وجود مي آورد. در چنين مواقعي، شكل گيري سياست، برپايه ي منطق دروني نظام آموزشي صورت نمي پذيرد (شيوه ي موقتي).

در سراسر جهان از سبك ها، شيوه ها وابداعات بسياري در نظام آموزشي استفاده مي گردد. تمام اين منابع را مي توان در شكل گيري گزينه هاي سياسي، به كار برد. اما يك سياست مشخص كه در گوشه اي از دنيا موفق بوده است، در گوشه اي ديگر در صورتي موفق خواهد بود كه بتواند با نيازمندي هاي گروه هايي خاص در جامعه هماهنگ باشد(شيوه ي وارداتي)

تحليل گريندل شكل گيري اصلاحات در كشورهاي لاتين (همچون برزيل، بوليوي، شيلي و آرژانتين) را دنبال مي كند كه با مرحله ي تعيين موضوع ،،پيشرفت از طريق طراحي،تطابق و مراحل به كارگيري سياست و در نهايت رسيدن به مرحله ي خود اتكايي و ثبات همراه است. "هر يك از اين مراحل مي توانند به عنوان يك ميدان و صحنه كه در آن معاملات ديوان سالارانه وسياسي تحقق مي يابد و بر آنچه كه در ميادين بعدي اتفاق مي افتد نيز تاثير مي گذارد، تلقي مي شود" (نادري، 1395،ص51)

عوامل زيادي بر طبق تحليل گريندل ممكن است به عنوان عوامل حمايتي و شروع كننده ي اصلاحات در مرحله تعيين موضوع فرض شوند. به عنوان مثال عوامل اقتصادي و شرايط سياسي و همچنين گروه هاي طراحي اصلاحات و تنازعات بين گروه ها.

اصلاحات  موفق ممكن است به رابطه اي موفق و سازگار بين نهادهاي اجرايي و نهاد هاي قانون گذار دولت مربوط ميشود.

سازمان هاي تاثير گذار در مرحله ي اول عبارتند از نهاد هاي دولتي كه براي سياست گذاري در آموزش مسئول هستند ، ضمن اينكه تاثير اين نهادها از ساير نهاد ها بيشتر است. دومين نكته ي جالب توجه اينكه سازمان هاي خيريه نيز در شكل گيري سياست هاي آموزشي نقش دارند. سوم اينكه در بسياري از موارد همچون كشور هاي غربي و آمريكاي لاتين، اتحاديه هاي معلمي، سازمان هايي هستند كه تاثير زيادي بر فرايندهاي سياست گذاري در آموزش و اجراي آن سياست هاست.اصول اوليه ي سياست گذاري معمولا از سوي وزارت آموزش و پرورش و شخص وزير و يا ساير مقامات بلند پايه مطرح ميگردد و مورد حمايت قرار ميگيرد.

نتيجه گيري: در اين نوشته به اين پرداختيم كه شيوه هاي سياست گذاري در آموزش و پرورش به صورت گزينه هاي سياستي براي ايجاد انعطاف لازم و منطبق شدن با شرايط از چند طريق اتخاذ مي گردند. اين گزينه ها را با اهداف تحليلي، ميتوان به شيوه هاي گوناگون نظام مند، تدريجي،موقتي و وارداتي طبقه بندي نمود.

 منابع:

 نادري، ناهيد؛ رضا علي نوروزي وسيد علي سيادت (1395.سياست گذاري در آموزش و پرورش. اصفهان: نشر يار مانا، ص59-45)

خاطرات كودكي و انديشه هاي محمد رضا سركارآراني

درس پژوهي مدل بهسازي مداوم آموزش

شيوه هاي سياست گذاري در آموزش و پرورش